Pomnik Mikołaja Kopernika w Toruniu - pomnik autorstwa Christiana Friedricha Tiecka, usytuowany na Rynku Staromiejskim, odsłonięty w 1853. Jest to drugi pod względem wieku zachowany pomnik Mikołaja Kopernika w Polsce, po pomniku Kopernika w Warszawie. Pomnik znajduje się na terenie Zespołu Staromiejskiego, na Rynku Staromiejskim, w pobliżu południowo-wschodniego narożnika Ratusza. Propozycja upamiętnienia pomnikiem Mikołaja Kopernika w mieście jego urodzenia po raz pierwszy wyszła w 1765 r. od księcia Józefa Aleksandra Jabłonowskiego. Popiersie wykonane z jego fundacji przez krakowskiego rzeźbiarza Wojciecha Rojowskiego nie zyskało jednak uznania ówczesnej Rady Miasta Torunia i ostatecznie zostało ustawione w kościele św. Janów. Z kolejną i inicjatywą, już w czasach Księstwa Warszawskiego, wyszedł Stanisław Staszic. W 1809 r. wmurowany został kamień węgielny pod budowę pomnika i rozpoczęto zbiórkę funduszy. Jego powstanie po upadku Księstwa utrudniała pruska administracja, która wówczas sprawowała władzę nad Toruniem. W 1839 r. zawiązane zostało niemieckie towarzystwo budowy pomnika toruńskiego astronoma (niem. Coppernicus-Verein), które w 1853 przekształciło się w Kopernikańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk i Sztuk (niem. Coppernicus-Verein für Wissenschaft und Kunst). Początkowo planowano, że odsłonięcie pomnika nastąpi w 1843 r., w 300-setną rocznicę śmierci Kopernika, jednak na skutek trudności natury finansowej oraz słabo układającej się współpracy z rzeźbiarzem, pomnik udało się ostatecznie wykonać i przetransportować z Berlina do Torunia dopiero w 1852 r. Uroczyste odsłonięcie odbyło się 25 października 1853 roku. Ponad 2/3 kosztów budowy pokrytych zostało przez miasto oraz pruskiego króla Fryderyka Wilhelma IV, Pozostała część pochodziła ze zbiórek pieniężnych prowadzonych w całych Prusach.
Z biegiem czasu powierzchnia pomnika przyjęła kolor zielony, czego powodem była zbierająca się patyna. W 2003 doszło do gruntownej renowacji pomnika z okazji jego 150 rocznicy powstania. Wówczas odkryto, że astronom ma wąsy, które widać tylko z bliska. Pomnik został oczyszczony, przywrócona została kamienna studzienka z brązową paszczą delfina i półkolistym rezerwuarem, które znajdują się tuż przed pomnikiem. Elementy te zostały zdemontowane w okresie międzywojennym.
źródło: http://wikipedia.org
Barka Atena
ul. Bulwar Filadelfijski, 87-100 Toruń
Katarzyna Falkowska
Maciej Falkowski